Wenken voor als je op een begrafenis spreekt

• geplaatst door Anne in
• Algemeen
• 09-03-2025

Je wilt graag iets zeggen op een begrafenis, misschien kunnen deze voorbereidingsstappen je helpen.

Als je een bestaande tekst gaat voorlezen; oefen het voorlezen.

In dit verhaal of gedicht kun je betekenis en gevoel leggen. Varieer in hard en zacht en tempo.

Misschien wil je uit jezelf iets vertellen. Schrijf in een schriftje of op een groot vel papier alles wat je te binnenschiet. Het hoeft niet geordend of in mooie zinnen. Mindmappen, dikke stiften, potloden, foto’s, muziek, cirkels, bomen tekeningetjes, post-its, het helpt!

Stel jezelf een paar vragen:

1. Wat is je intentie? Wat kom je in wezen doen? Kun je daar een werkwoord (of meer) aan geven? Liefde brengen, uit je hart spreken, dankbaarheid laten zien, verbinden, de dode eren?

• Hoe wil je het gaan vertellen. Denk heel praktisch:
  • Naast de kist/baar? Uit je hoofd? Alles op papier schrijven? Op kaartjes met wat zinnen – steekwoorden
  • Hoeveel minuten spreek je?

• Vind je een structuur fijn?
  • 3 verhalen
  • groot – klein – grappig – verdrietig – mooi – onthullend – hoe beeldender hoe aansprekender
  • 3 blokken
    • Vroeger – nu  – toekomst
    • Jij – ik – wij

• Tot wie richt je je verhaal?
  • Aan de overledene, “lieve B.”
  • Aan het publiek (kijk ze maar aan – ze willen je graag zien en horen), “lieve mensen… “
  • Een mix

Nog een paar wenken:

1. Oefen hardop (in je eentje of met iemand die luistert).
2. Buiten lopend in de natuur. Oefenen geeft lucht en ruimte.
3. Schaven en schrappen of iets erbij plakken kan tot op het laatst. Juist mooi!
4. Maak je speech iets korter dan de gegeven tijd (dan voel je geen haast).
5. Maak een opname met je telefoon (audio). Je kan dan terugluisteren en je weet hoelang je spreekt.
6. Contrasten boeien publiek. Het grote en het kleine. Het stoute en het liefdevolle, de lichte kant en de sombere kant.
7. Humor; je doet het publiek een plezier; oh gelukkig het is niet alleen maar verdrietig en zwaar. Jij maakt ook een grap of vertelt iets geestigs.
8. Je hoeft niet chronologisch te vertellen. Het publiek is flexibel.
9. Het is fijn als je het publiek kan zien (letterlijk en figuurlijk). Je hoeft ze niet te expliciet te bedanken, tenzij je dit natuurlijk zo voelt.
10. Durf te improviseren; kijk wat er gebeurt als je daar staat. Durf te voelen in het moment.
    1. Dit sla ik over..
    1. Ik voeg spontaan iets toe..

Spreektechniek:

• Vóór je start met je verhaal:
  • Neem de tijd. Je kunt wel 9 secondes stil zijn; dat is beloftevol en geeft rust.
  • Kijk naar je publiek; het vertrouwen ligt in de ogen van de ander.
  • Zorg goed voor jezelf: ga staan waar jij wil staan.
    • Regel het goed met je microfoon / water / kaartjes.

• Beloof jezelf dat je mag benoemen als je iets voelt waardoor je even niet verder kan praten.
  • Oh hmmm hier was ik bang voor. Ik moet even huilen*. Ik vind het zo spannend om hier te staan. Ik ga even ademen. Even op mijn kaartjes kijken.
  • Wie helpt me even?

      *een emotie duurt kort

• Spreek rustig
  • Laat bewust stiltes in je verhaal vallen. Die geven jouw de mogelijkheid om tot rust te komen, na te denken over je volgende zinnen/woorden. Het publiek kan dan goed horen wat je net gezegd hebt. Als je met kaartjes werkt is het omslaan van de kaartjes (nummer ze!) een automatisch moment van stilte. Zet duidelijk punten in je verhaal (letterlijk in de tekst – grote lettertype – grote punten – vlekken wit). Sprekend doe je dit door met je stem naar beneden te gaan (poneren). Zo dit is een afgerond stukje van je speech. Punt.
  • Neem alle tijd en ruimte die je nodig hebt om te vertellen wat jij wilt vertellen.

• Articuleer duidelijk:
  • In grote ruimtes en in kerken is vaak galm. Het helpt als je langzaam spreekt en ook als je je kaken iets verder van elkaar haalt. Bijvoorbeeld bij een /aa/ of een /oo/ en andere klinkers. De verstaanbaarheid wordt er beter van. Het publiek waardeert dat enorm.

• Non- verbaal:
  • Je gezicht, je mimiek, je tranen, je handen, je armen, je lijf, je houding spreken boekdelen. Laat het zien, het is mooi dat je daar staat, met hoe je je voelt. Precies zoals het voor je is. Soms met open gebaren, je handpalmen open en uitreikend, dat voelt uitnodigend. Afwisselend grote armbewegingen en kleine, kwetsbare. Een hand op je hart.

Mocht je hulp nodig hebben? Ik ben er voor je met individuele coaching.

Heb je weinig tijd? We kunnen telefonisch en via spraakberichten ook goed samenwerken, zodat je met vertrouwen naar de uitvaart gaat.

Jij gaat vertellen wat je wilt vertellen.

Ik wens je een mooi afscheid.